Standardy ochrony małoletnich w podmiotach leczniczych

Od połowy lutego 2024 r. weszły w życie przepisy dotyczące szczególnej ochrony małoletnich, a wśród tych rozwiązań przewidziane zostało wdrożenie standardów ochrony małoletnich. Podmioty zobowiązane, a do takich należą m. in. organy zarządzające placówką medyczną oraz organizatorzy działalności medycznej mają czas do 15 sierpnia 2024 r. na wprowadzenie standardów ochrony małoletnich.

Elementy standardów

W standardach, w sposób dostosowany do charakteru i rodzaju placówki lub działalności, określa się w szczególności:

1) zasady zapewniające bezpieczne relacje między małoletnim a personelem placówki lub organizatora, a w szczególności zachowania niedozwolone wobec małoletnich;

2) zasady i procedurę podejmowania interwencji w sytuacji podejrzenia krzywdzenia lub posiadania informacji o krzywdzeniu małoletniego;

3) procedury i osoby odpowiedzialne za składanie zawiadomień o podejrzeniu popełnienia przestępstwa na szkodę małoletniego, zawiadamianie sądu opiekuńczego oraz w przypadku instytucji, które posiadają takie uprawnienia, osoby odpowiedzialne za wszczynanie procedury „Niebieskie Karty”;

4) zasady przeglądu i aktualizacji standardów;

5) zakres kompetencji osoby odpowiedzialnej za przygotowanie personelu placówki lub organizatora do stosowania standardów, zasady przygotowania tego personelu do ich stosowania oraz sposób dokumentowania tej czynności;

6) zasady i sposób udostępniania rodzicom albo opiekunom prawnym lub faktycznym oraz małoletnim standardów do zaznajomienia się z nimi i ich stosowania;

7) osoby odpowiedzialne za przyjmowanie zgłoszeń o zdarzeniach zagrażających małoletniemu i udzielenie mu wsparcia;

8) sposób dokumentowania i zasady przechowywania ujawnionych lub zgłoszonych incydentów lub zdarzeń zagrażających dobru małoletniego.

W standardach należy określić również:

1) wymogi dotyczące bezpiecznych relacji między małoletnimi, a w szczególności zachowania niedozwolone;

2) zasady korzystania z urządzeń elektronicznych z dostępem do sieci Internet;

3) procedury ochrony dzieci przed treściami szkodliwymi i zagrożeniami w sieci Internet oraz utrwalonymi w innej formie;

4) zasady ustalania planu wsparcia małoletniego po ujawnieniu krzywdzenia.

Dodatkowo, w standardach powinna zostać uwzględniona sytuacja dzieci niepełnosprawnych oraz ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.

Co istotne, standardy sporządza się mając na uwadze konieczność ich zrozumienia przez osoby małoletnie. Należy przez to rozumieć, iż standardy te powinny być sporządzony w sposób zrozumiały, nieskomplikowany w odbiorze i z użyciem języka zrozumiałego dla dzieci.

Sankcje za niestosowanie się do obowiązków

Ustawodawca przewidział sankcje za niestosowanie się do obowiązków ustawowych. I tak, kto, będąc obowiązanym do wprowadzenia standardów ochrony małoletnich nie wykonuje tego obowiązku, podlega karze grzywny do 250 zł albo karze nagany. W przypadku ponownego stwierdzenia niewykonania obowiązku wprowadzenia standardów ochrony małoletnich nakładana jest grzywna w wysokości nie niższej niż 1000 zł. Warto przypomnieć, iż za wdrożenie standardów odpowiada organ zarządzający placówką medyczną oraz organizator działalności medycznej.

Ochrona dzieci powinna być postrzegana jako wartość w kulturze organizacyjnej podmiotu leczniczego, co obecnie stało się obowiązkiem prawnym, za którego niewykonanie grożą sankcje. Nie wystarczy jednak samo wprowadzenie standardów. Niezbędne jest zapoznanie ze standardami ochrony małoletnich pracowników, stałe działania edukacyjne w tym zakresie, a przede wszystkim stosowanie standardów w praktyce.